Viện Hải dương học Nha Trang là một viện nghiên cứu đời sống động thực vật hải dương được thành lập vào năm 1922. Viện nằm trên một khu đất cao ráo, rộng rãi tại số 1, Cầu Đá, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.
Viện Hải dương học Nha Trang
Trải qua hơn 90 năm hoạt động và phát triển, Viện Hải Dương học đã đóng góp được một khối lượng lớn các công trình nghiên cứu phục vụ cho phát triển ngành thủy sản biển trong nước và thế giới, bao gồm 1.100 ấn phẩm đã được công bố, trong đó nghiên cứu về tính đa dạng sinh học chiếm 62,6%, về vật lý hải dương chiếm 11,6%, về sinh thái môi trường chiếm 7,6%, về địa chất địa mạo biển chiếm 5,4%, về hóa học biển và về hóa sinh chiếm 4,4%. Cùng với các tòa nhà cũ, Viện cũng được đầu tư xây thêm một số tòa nhà mới cùng thiết bị thí nghiệm hiện đại phục vụ cho công tác nghiên cứu mang lại hiệu quả cao.
Đến thăm Viện Hải dương học Nha Trang, du khách không thể không thăm Bảo tàng Hải dương học (một hệ thống không thể tách rời của Viện Hải dương học) với trên 20.000 mẫu vật của hơn 4.000 loại sinh vật biển và nước ngọt đã được sưu tầm, gìn giữ từ nhiều năm. Nơi đây còn có bộ xương cá voi khổng lồ dài tới gần 18 mét, cao 3 mét, nặng tới 10 tấn với đầy đủ 48 đốt cột sống đuợc phục chế đầy đủ; nguyên mẫu của con bò biển nặng 400 kg, dài 2,75 mét do ngư dân xã Gành Dầu, đảo Phú Quốc bắt được năm 2004. Riêng tảo biển có đến hơn nghìn loại gồm tảo kim, tảo xanh lam, tảo đỏ, tảo silic... Rồi các loại rong biển có giá trị dược phẩm, thực phẩm đến thực vật bậc cao sống trong rừng ngập mặn. Động vật nguyên thủy thì có các đại diện của nguyên sinh vật, xoang tràng, hải miên, san hô... muôn hình, vạn trạng. Nhóm giáp xác cao có chừng 1.600 loài, đáng chú ý là tôm he, tôm hùm, cua Quan Công, cua Huỳnh Đế. Hiện còn có con cua khổng lồ lưu trong bảo tàng mà sải chân dài đến 1,2m. Trong gian trưng bày riêng của bảo tàng, du khách còn gặp đại diện của cá heo và cá mập trắng nhồi bông. Phía ngoài theo lối đi vào, du khách còn được ngắm nhìn các loài thủy sản biển nuôi trong bể lớn và bể kính như: cá mập, rùa biển, rắn biển, các loài nhuyễn thể…
Khu trưng bày mẫu vật trong Bảo tàng Hải dương học.
Năm 2005, Viện Hải dương học Nha Trang được bình chọn là một trong 10 điểm du lịch lịch sử văn hóa hấp dẫn đạt danh hiệu “Điểm du lịch được hài lòng”.
Xương cá voi khổng lồ trưng bày tại Viện Hải dương học Nha Trang.
Tháng 6-2011, Viện Hải dương học khai trương Phòng Trưng bày tài nguyên biển đảo Hoàng Sa – Trường Sa tại khu vực đường hầm trong khuôn viên Viện Hải dương học. Đây là khu vực lưu trữ nhiều tài liệu, tư liệu lịch sử về hoạt động khảo sát, nghiên cứu khoa học nói chung và của Viện Hải dương học nói riêng tại các vùng biển, các quần đảo Hoàng Sa – Trường Sa đến các mẫu vật sinh vật, địa chất thu được qua các cuộc khảo sát nghiên cứu này. Tại đây còn có khu nuôi một số loài sinh vật biển sống tại các vùng biển thuộc các quần đảo Trường Sa – Hoàng Sa được thuần hóa và cho sinh sản nhân tạo tại Viện Hải dương học.
Du khách tham quan khu vực trưng bày tài nguyên biển đảo Hoàng Sa – Trường Sa
Vào các dịp Festival Biển (tổ chức 2 năm/1 lần) tại Nha Trang, Viện Hải dương học đều mở cửa đón du khách đến tham quan miễn phí.