Hàng năm, từ ngày mùng 1 đến mùng 3 tháng 3 Âm lịch, tại Am Chúa (núi Đại An, xã Diên Điền, huyện Diên Khánh, Khánh Hòa) tổ chức lễ hội rất long trọng, thu hút hàng trăm lượt khách trong và ngoài tỉnh đến hành hương.
|
Lễ hội Am Chúa (Diên Khánh, Khánh Hòa). Ảnh: Đan Chinh.
Tương
truyền, Am Chúa là nơi Thánh mẫu Thiên Y A Na giáng trần. Bà là người
đã dạy cho người dân biết cấy cày, dệt vải, đặt ra lễ nghi… mang lại
cuộc sống bình yên, no đủ cho nhân dân. Để
tưởng nhớ công ơn của bà và cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội
thu… người dân đã lập đền thờ, tổ chức lễ hội hàng năm (từ mùng 1 đến
mùng 3 tháng 3 Âm lịch), gọi là Lễ hội Thiên Y A Na hay Lễ hội Am Chúa.
Lễ hội gồm 2 phần, phần lễ và phần hội. Sau
phần múa lân và đánh trống khai mạc, lễ hội được bắt đầu bằng một số
nghi lễ cổ truyền và dâng hương bày tỏ lòng thành kính với Thánh Mẫu.
Sau đó, các đoàn được bố trí vào chánh điện để dâng lễ và múa bóng. Có
thể khẳng định, lễ hội Am Chúa là nơi còn bảo lưu được nhiều nhất những
nghi thức lễ hội cổ truyền của người Việt ở Khánh Hòa.
Di tích Am Chúa được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia vào năm 1999. Theo sự tích được ghi lại trong một tấm bia đá từ năm 1856 ở Tháp Bà, Am Chúa được coi là nơi phát tích của Bà Po Nagar lúc ấu thơ sống với cha mẹ nuôi, còn Tháp Bà (Nha Trang) là nơi thờ Bà khi đã hiển thánh. Ngay từ đầu triều Nguyễn, Thiên Y Ana
đã được sắc phong là Hồng Nhơn Phổ Tế Linh Ứng Thượng Ðẳng Thần và tại
Am Chúa, mỗi khi tế lễ thường được tổ chức theo nghi lễ quốc gia do quan
đầu tỉnh làm chủ tế.
|
|